Tời nâng sau thời gian vận hành dễ bị mòn cáp và phanh, gây suy giảm hiệu suất và tiềm ẩn rủi ro rơi tải. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hư hỏng giúp doanh nghiệp chủ động bảo trì và vận hành an toàn. Hãy cùng An Thịnh tìm hiểu khi nào cần thay thế.
1. Vì sao cần nhận biết sớm tình trạng mòn của tời nâng
Tời nâng làm việc liên tục trong môi trường tải trọng lớn nên các bộ phận như cáp, phanh, hộp số và động cơ rất dễ xuống cấp theo thời gian. Nếu người vận hành không phát hiện sớm dấu hiệu mòn, thiết bị có thể mất lực kéo, hoạt động chậm, thậm chí gây rơi tải, làm gián đoạn sản xuất và ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn lao động.
Nhận biết tình trạng mòn của tời giúp doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch bảo dưỡng, thay thế kịp thời và tránh phát sinh hư hỏng lớn. Việc theo dõi dấu hiệu hao mòn còn giúp duy trì hiệu suất nâng hạ ổn định, kéo dài tuổi thọ thiết bị và giảm chi phí sửa chữa đột xuất. Đây là bước quan trọng để đảm bảo tời luôn hoạt động an toàn và bền bỉ trong quá trình vận hành.
2. Dấu hiệu tời nâng bị mòn cần kiểm tra ngay
Tời nâng khi vận hành lâu ngày sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường phản ánh tình trạng hao mòn của các bộ phận cơ khí và điện. Việc nhận biết kịp thời giúp người vận hành ngăn ngừa sự cố, giảm rủi ro rơi tải và duy trì hiệu suất ổn định cho thiết bị. Dưới đây là những biểu hiện phổ biến nhất cần được kiểm tra ngay khi phát hiện.
2.1 Tiếng ồn bất thường khi tời vận hành
Nếu tời phát ra tiếng rít, tiếng lạch cạch hoặc tiếng va chạm kim loại, rất có thể bánh răng, ổ bi hoặc tang cuốn đang bị mòn. Tiếng ồn tăng dần theo thời gian là cảnh báo thiết bị cần được kiểm tra và bôi trơn hoặc thay thế linh kiện.
2.2 Tời rung mạnh hoặc hoạt động không ổn định
Tình trạng rung lắc bất thường có thể do tang cuốn lệch tâm, phanh mòn hoặc cáp phân bố không đều. Nếu không xử lý kịp thời, rung lắc sẽ ảnh hưởng đến độ bền của toàn bộ kết cấu tời.
2.3 Tốc độ nâng chậm, tải bị giật hoặc dừng giữa chừng
Khi tời phải hoạt động quá sức do cáp mòn, phanh không ăn hoặc động cơ gặp vấn đề, thiết bị sẽ nâng chậm hoặc bị giật. Trường hợp nghiêm trọng hơn, tời có thể dừng đột ngột trong khi đang mang tải.
2.4 Mùi khét hoặc nhiệt độ động cơ tăng cao
Động cơ nóng bất thường, có mùi khét hoặc dây điện quá nóng là dấu hiệu của quá tải, chập điện hoặc ma sát lớn trong hệ thống cơ khí. Đây là tình trạng nguy hiểm cần dừng máy ngay để kiểm tra.
2.5 Dầu rò rỉ ở hộp số hoặc phanh
Dầu rò rỉ làm giảm khả năng bôi trơn và gây mòn nhanh các chi tiết như bánh răng và bố phanh. Nếu phát hiện vết dầu chảy dưới tời hoặc trên bề mặt thiết bị, cần tiến hành kiểm tra và khắc phục ngay để tránh hỏng hóc nặng hơn.
3. Khi nào cần thay cáp tời?
Cáp tời là bộ phận chịu tải trực tiếp nên dễ bị mòn, biến dạng hoặc gãy chỉ thép sau thời gian làm việc liên tục. Việc thay cáp đúng thời điểm giúp duy trì lực kéo an toàn và giảm nguy cơ rơi tải. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy cáp tời đã đến lúc cần thay mới.
3.1 Sợi cáp bị tưa, gãy chỉ thép hoặc biến dạng
Khi quan sát thấy cáp xuất hiện sợi thép tưa, gãy hoặc bị bẹp, méo do ma sát với tang cuốn, đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cáp đã suy yếu. Cáp trong tình trạng này không còn đảm bảo khả năng chịu lực, rất dễ đứt khi nâng tải nặng.
3.2 Cáp bị xoắn, gấp khúc hoặc không cuộn đều vào tang
Cáp bị xoắn hoặc gấp khúc khiến lực phân bố không đều, làm giảm tuổi thọ và gây rung lắc khi vận hành. Nếu cáp không cuộn đều vào tang, rất có thể cấu trúc cáp đã hỏng và cần thay mới để tránh sự cố.
3.3 Cáp bị ăn mòn, gỉ sét hoặc mất lớp bôi trơn
Môi trường ẩm hoặc bụi kim loại dễ khiến cáp bị gỉ sét, làm giảm đáng kể khả năng chịu lực. Khi cáp khô, mất dầu bôi trơn hoặc xuất hiện lớp gỉ đậm, bạn nên thay mới để đảm bảo an toàn nâng hạ.
3.4 Cáp phát ra tiếng rít hoặc có dấu hiệu trượt tải
Tiếng rít khi tời vận hành cho thấy cáp đang bị ma sát lớn do biến dạng hoặc khô dầu. Nếu tải có hiện tượng trượt khi nâng, đây là dấu hiệu nguy hiểm chứng tỏ cáp không còn giữ tải ổn định và cần kiểm tra thay thế ngay.
4. Khi nào cần thay hoặc bảo trì phanh tời?
Phanh tời là bộ phận đảm bảo thiết bị giữ tải an toàn khi dừng hoặc trong quá trình giảm tốc. Khi phanh xuống cấp, rủi ro trôi tải hoặc dừng đột ngột sẽ tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn lao động. Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy phanh tời cần được thay hoặc bảo trì kịp thời.
4.1 Phanh không giữ được tải, tời trôi khi dừng
Nếu tời bị trôi tải dù không có thao tác điều khiển, phanh đã mất lực siết hoặc má phanh đã mòn. Đây là tình trạng rất nguy hiểm và cần ngừng sử dụng ngay để kiểm tra.
4.2 Phanh phát ra tiếng kêu lớn hoặc bề mặt bị cháy đen
Tiếng kêu bất thường khi phanh hoạt động thường do ma sát mạnh hoặc má phanh bị chai cứng. Nếu thấy bề mặt phanh cháy đen, thiết bị đang làm việc ở tình trạng quá tải và cần thay mới để tránh mất phanh.
4.3 Độ rơ lớn, phanh phản hồi chậm hoặc không nhạy
Khi người vận hành nhấn nút dừng mà tời phản hồi chậm hoặc cảm giác phanh ăn không đều, rất có thể hệ thống phanh đã mòn hoặc lò xo phanh suy yếu. Đây là dấu hiệu cần bảo trì ngay để giữ an toàn cho quá trình nâng hạ.
4.4 Tời dừng đột ngột hoặc phanh không ăn khi giảm tốc
Phanh hoạt động không ổn định có thể gây dừng đột ngột hoặc không tạo được lực hãm khi giảm tốc, dẫn đến rung lắc và nguy cơ rơi tải. Khi xuất hiện những biểu hiện này, phanh cần được kiểm tra toàn diện và thay thế nếu cần thiết.
5. Lời khuyên bảo trì và kiểm tra định kỳ để tời nâng luôn an toàn
Để tời nâng vận hành ổn định, an toàn và hạn chế tối đa sự cố trong quá trình sử dụng, doanh nghiệp cần xây dựng quy trình bảo dưỡng khoa học và tuân thủ lịch kiểm tra định kỳ. Những lưu ý dưới đây giúp thiết bị duy trì tuổi thọ lâu dài và giữ hiệu suất nâng hạ tối ưu.
5.1 Kiểm tra cáp và phanh theo chu kỳ 1-3 tháng
Cáp và phanh là hai bộ phận chịu tải trực tiếp nên cần được kiểm tra thường xuyên. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm dấu hiệu mòn, gãy, khô dầu hoặc giảm lực hãm để thay thế kịp thời trước khi xảy ra sự cố.
5.2 Bôi trơn đúng loại dầu mỡ và vệ sinh vật liệu bám dính
Dầu mỡ giúp giảm ma sát, hạn chế nóng máy và kéo dài tuổi thọ các chi tiết. Doanh nghiệp cần sử dụng đúng loại dầu mỡ khuyến nghị và vệ sinh bụi bẩn, mạt sắt thường xuyên để tránh kẹt, mòn hoặc trượt cáp.
5.3 Không vận hành quá tải hoặc làm việc liên tục không nghỉ
Vận hành quá tải hoặc chạy liên tục nhiều giờ khiến động cơ và phanh nóng lên nhanh, làm giảm tuổi thọ thiết bị và dễ gây biến dạng cơ khí. Nên tuân thủ tải trọng định mức và để tời nghỉ theo chu kỳ để tránh quá nhiệt.
Xem thêm:
Nếu tời nâng xuất hiện tiếng ồn lạ, rung mạnh, trôi tải hoặc giảm tốc bất thường, cần dừng máy ngay để tránh rủi ro. An Thịnh với đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ kiểm tra, bảo trì hoặc thay thế linh kiện theo đúng tiêu chuẩn an toàn.
Công ty TNHH cầu trục và kết cấu thép An Thịnh
